با پیشرفت‌های چشمگیر در فناوری و عرضه پردازنده‌های جدید از سوی برندهای مطرح، انتخاب بهترین گزینه دشوارتر از همیشه به نظر می‌رسد. اگر قصد ارتقاء کامپیوتر یا اسمبل یک سیستم جدید را دارید، یکی از مهم‌ترین اجزایی که باید به آن توجه کنید، پردازنده است. پردازنده مغز سیستم شماست و تأثیر زیادی بر عملکرد کلی دستگاه دارد. در این مقاله، راهنمای خرید پردازنده و تمام نکاتی که باید هنگام خرید آن بدانید را در اختیار شما قرار می‌دهیم.
آنچه در این مقاله می‌خوانید:
راهنمای خرید پردازنده: سازگاری با مادربرد
قبل از خرید پردازنده، باید مطمئن شوید که با مادربرد و سوکت موجود روی آن سازگار است. هر پردازنده دارای سوکت مخصوص به خود است که باید با مادربرد شما همخوانی داشته باشد. در صورتی که قصد خرید پردازنده AMD دارید باید سوکت روی مادربرد شما AM5 باشد. در پردازنده‌های اینتل نیز این سوکت باید LGA1700 باشد. این سوکت‌ها برای مادربردهای جدید و پردازنده‌های جدید هستند. در صورتی که قصد ارتقاء سیستم خود در آینده را دارید؛ بهتر است از پردازنده‌ها و مادربردهای جدید استفاده کنید.
راهنمای خرید پردازنده: توان حرارتی (TDP) و کولینگ
توان حرارتی یا TDP، معیاری است که نشان‌دهنده مقدار گرمای تولید شده توسط پردازنده است و حتی میزان برق مصرفی پردازنده را نیز نشان می‌دهد. پردازنده‌هایی با TDP بالا به خنک‌کننده‌های قوی‌تری نیاز دارند.
پردازنده‌هایی با 6 یا 8 هسته، دارای TDP برابر با 65 تا 125 وات می‌باشند که نیازی به خنک‌کننده‌های آبی ندارند. به صورت کلی خنک‌کننده‌های بادی می‌توانند پردازنده‌هایی با توان حرارتی بیشتر از 200 وات را خنک کنند. اگر قصد خرید cpu نسل جدید را دارید، خنک‌کننده‌های آبی گزینه بهتری هستند.
راهنمای خرید پردازنده: رم DDR4 یا DDR5
در ادامه‌ی راهنمای خرید پردازنده باید بگوییم که مادربردهایی که از پردازنده‌های AMD با سوکت AM5 پشتیبانی می‌کنند تنها با رم‌های DDR5 سازگاری دارند. اما مادربردهای سازگار با پردازنده‌های اینتل از هر دو نسل رم DDR4 و DDR5 پشتیبانی می‌کنند. همچنین پردازنده‌های نسل دوازدهم، سیزدهم و چهاردهم از رم‌های DDR5 پشتیبانی می‌نمایند.
راهنمای خرید پردازنده: تعداد هسته‌ها و رشته‌ها
هسته‌های پردازنده بخش‌هایی از CPU هستند که قادر به اجرای دستورات به‌صورت مستقل می‌باشند. تعداد بیشتر هسته‌ها به معنی توانایی بیشتر پردازنده در اجرای چندین برنامه به‌طور همزمان است. رشته‌ها که هسته‌های منطقی نیز نامیده می‌شوند، ساختارهایی مجازی می‌باشند که به صورت فیزیکی روی پردازنده قرار ندارند و شبیه به تعداد دستور‌العمل‌هایی هستند که هر پردازنده می‌تواند انجام دهد.
قابلیت چندرشته‌ای یا Hyper-Threading تکنولوژی است که به هر هسته اجازه می‌دهد بیش از یک رشته را به‌طور همزمان مدیریت کند. این امر می‌تواند عملکرد پردازنده را به‌طور قابل‌توجهی افزایش دهد.
راهنمای خرید پردازنده: سرعت کلاک و معماری
سرعت کلاک یا فرکانس پردازنده، مورد بعدی در راهنمای خرید پردازنده می‌باشد که معیاری برای نشان دادن سرعت اجرای دستورات توسط پردازنده است. این سرعت به‌طور معمول بر حسب گیگاهرتز (GHz) اندازه‌گیری می‌شود.
عامل مهم دیگری که مستقیماً با سرعت و عملکرد پردازنده تاثیر دارد، IPC یا تعداد دستورالعمل در هر چرخه است. IPC تعداد دستورات پردازشی است که پردازنده می‌تواند در هر چرخه کلاک اجرا نماید. ضرب IPC در سرعت کلاک، تعداد دستورات پردازنده در هر ثانیه را مشخص می‌کند. گاهی اوقات، پردازنده‌ای با سرعت کلاک کمتر اما IPC بالاتر، عملکرد بهتری نسبت به پردازنده‌ای با سرعت کلاک بالاتر اما IPC کمتر دارد.
معمولاً، معماری‌های جدیدتر پردازنده‌ها IPC بالاتری نسبت به معماری‌های قدیمی‌تر دارند، که این یکی از دلایلی است که پردازنده‌های جدیدتر عملکرد بهتری نسبت به نسل‌های قبلی دارند. همچنین، سرعت کلاک هسته‌های منفرد با افزایش تعداد هسته‌ها کاهش می‌یابد. بنابراین، بازی‌ها معمولاً روی پردازنده‌هایی با تعداد هسته کمتر اما سرعت کلاک بالاتر بهتر اجرا می‌شوند.
راهنمای خرید پردازنده: حافظه کَش
کَش (Cache) حافظه‌ای سریع و کوچک درون پردازنده است که به ذخیره و دسترسی سریع به داده‌های موقت کمک می‌کند. وجود کَش بیشتر می‌تواند عملکرد پردازنده را بهبود بخشد.
پردازنده‌ها دارای مقدار کمی حافظه کش سطح ۱ (L1) هستند و باید به حافظه‌های کش سطح ۲ (L2) و ۳ (L3) توجه ویژه‌ای داشته باشید. معمولاً هر هسته CPU حافظه کش L2 اختصاصی خود را دارد، در حالی که حافظه کش بزرگ‌تر L3 بین تمامی هسته‌ها به اشتراک گذاشته می‌شود. شاید حافظه کش بزرگ‌تر در کارهای روزمره به چشم نیاید، اما می‌تواند به‌طور قابل توجهی عملکرد بازی‌ها و برخی از وظایف حرفه‌ای مانند ویرایش و رندر ویدئو را سرعت بخشد.
راهنمای خرید پردازنده: گرافیک مجتمع (Integrated Graphics)
برخی پردازنده‌ها دارای گرافیک مجتمع هستند که می‌تواند نیاز به کارت گرافیک جداگانه را کاهش دهد. این ویژگی برای کاربران عادی و کسانی که به کارهای گرافیکی سنگین نیازی ندارند، بسیار مفید است.
راهنمای خرید پردازنده: قابلیت اورکلاک (Overclocking)
در راهنمای خرید پردازنده می‌رسیم به اورکلاک که به معنای افزایش سرعت کلاک پردازنده فراتر از مقدار پیش‌فرض آن است. این کار می‌تواند منجر به افزایش عملکرد سیستم شود، اما ممکن است سبب افزایش دما و نیاز به خنک‌کننده‌های بهتر باشد.
در انتهای این راهنمای خرید پردازنده باید بگوییم که انتخاب CPU که با نیازها و بودجه شما همخوانی داشته باشد، بسیار مهم است. در نظر گرفتن عواملی همچون تعداد هسته‌ها، سرعت کلاک، حافظه کَش، توان حرارتی و سازگاری با سیستم شما، می‌تواند به شما در انتخاب بهترین پردازنده کمک کند.
سوالات متداول
آیا تعداد هسته‌های بیشتر همیشه به معنای عملکرد بهتر است؟
تعداد هسته‌های بیشتر معمولاً به معنای توانایی بیشتر در اجرای برنامه‌ها به‌طور همزمان است، اما برای برخی کاربردها، سرعت کلاک و عملکرد تک‌هسته‌ای نیز مهم می‌باشد.
آیا اورکلاک کردن پردازنده ایمن است؟
اورکلاک کردن می‌تواند عملکرد را افزایش دهد، اما باید با احتیاط انجام شود و نیاز به خنک‌کننده‌های قوی‌تری دارد.
تفاوت بین پردازنده‌های اینتل و ای‌ام‌دی چیست؟
Intel معمولاً در سرعت کلاک و عملکرد تک‌هسته‌ای بهتر است، در حالی که AMD تعداد هسته‌های بیشتر و قیمت مناسب‌تری ارائه می‌دهد.
چرا توان حرارتی (TDP) پردازنده مهم است؟
توان حرارتی نشان‌دهنده میزان گرمای تولید شده توسط پردازنده است و تعیین می‌کند که چه نوع خنک‌کننده‌ای برای سیستم شما مناسب است.
آیا پردازنده‌های دارای گرافیک مجتمع برای بازی مناسب هستند؟
پردازنده‌های با گرافیک مجتمع برای بازی‌های سبک و کارهای روزمره مناسب هستند، اما برای بازی‌های سنگین بهتر است از کارت گرافیک جداگانه استفاده کنید.
حافظه کش چیست و چرا اهمیت دارد؟
حافظه کش (Cache) حافظه‌ای بسیار سریع است که داده‌ها و دستورالعمل‌های پرکاربرد را ذخیره می‌کند تا پردازنده به سرعت به آن‌ها دسترسی داشته باشد. داشتن حافظه کش بزرگ‌تر می‌تواند عملکرد سیستم را بهبود بخشد.
چرا معماری پردازنده اهمیت دارد؟
معماری پردازنده به طراحی و ساختار داخلی آن اشاره دارد. معماری‌های جدیدتر معمولاً کارایی و بهره‌وری انرژی بهتری دارند و از تکنولوژی‌های پیشرفته‌تری بهره می‌برند.
چگونه بدانم که پردازنده با مادربرد سازگار است؟
برای اطمینان از سازگاری پردازنده با مادربرد، باید مطمئن شوید که سوکت پردازنده با سوکت مادربرد همخوانی دارد و مادربرد از نسل و نوع پردازنده پشتیبانی می‌کند.
نظرات کاربران